بررسی نقش کارکردها و نمایه های بارت در زمان مندی ژنت در سه رمان ایرانی و سه رمان خارجی نوجوان

چکیده این پژوهش با این هدف شکل گرفت که شیوه ی پرداخت زمان روایی را در تعدادی از رمان های نوجوان بررسی و نقش و شیوه ی عملکرد کارکردها و نمایه ها را در ساختار زمان داستان ها مشخص کند. برای این کار، الگوی تحلیلی ژنت در زمان مندی با الگوی بارت درباره ی کارکردها و نمایه ها ترکیب شد و الگوی جدیدی برای تحلیل داستان ها ایجاد شد. برای آزمودن این الگوی تحلیلی- ترکیبی، سه رمان نوجوان ایرانی و سه رمان نوجوان خارجی، به عنوان ورودی در این الگو قرار داده شد و خروجی آن، نتایج احتمالی و پرسش های پژوهش را تأیید کرد. کارکردها و نمایه های بارت، در همه ی موارد به یک شیوه در زمان مندی ژنت عمل کرده بودند و نظم فکری خاصی بر اندیشه ی همه ی نویسندگان در تنظیم زمان داستان ها حاکم بود. علاوه بر نتایج مشترک در داستان های بررسی شده، یافته های پژوهش نشان داد که رمان ها در پرداخت زمان روایی یک دست نیستند و برتری ها و کاستی هایی در هر یک از آن ها دیده می شود. توجه ویژه به بحث زمان محتوایی در کنار زمان ساختاری، واردکردن اسطوره و تاریخ به داستان، استفاده ی هدفمند از اشکال مختلف افعال دستوری، سپیدنویسی در متن، استفاده از پیش نگاه های نوآورانه در آغاز داستان، شگردهای مناسبی بود که نویسندگان برای ایجاد جذّابیت بیش تر در داستان ها به کار برده بودند. از نقاط ضعف داستان ها نیز، می توان به توصیف های تکراری و خسته کننده، استفاده ی نامناسب از افعال دستوری، شکل خطی زمان بدون هیچ پرش و نابهنگامی با وجود موضوع سفر در زمان، دست کم گرفتن مخاطب و تأکید بر بیان مطالب بدیهی داستان اشاره کرد.